Wprowadzenie

Odkraplacze w centralach wentylacyjnych są niezbędne, aby chronić instalację przed przedostawaniem się skroplin do dalszych części systemu. Skropliny, które powstają na chłodnicach, wymiennikach krzyżowych i innych elementach wymiany ciepła, muszą być skutecznie usuwane, aby zapobiec uszkodzeniom, korozji oraz spadkowi wydajności systemu. Co więcej, usuwanie skroplin jest kluczowe, aby nie tworzyły się warunki sprzyjające rozwojowi pleśni, grzybów, bakterii i innych patogenów, które mogą negatywnie wpływać na jakość powietrza w budynku.

Mechanizm działania odkraplaczy

Odkraplacz mechaniczny jest zlokalizowany bezpośrednio za chłodnicą lub wymiennikiem, na których następuje kondensacja pary wodnej. Jego zadaniem jest wychwycenie kropel wody, zanim przedostaną się one dalej do systemu wentylacyjnego. Do skraplania dochodzi, gdy powietrze schładza się poniżej punktu rosy na tych elementach. Odkraplacz jest zbudowany szeregu (kilkunastu lub kilkudziesięciu) identycznych, specjalnie ukształtowanych profili z tworzywa sztucznego osadzonych sztywno w ramie ze stali nierdzewnej. Kształt odkraplacza wymusza „zderzenie” mikrokropel wody zawartej w powietrzu z poszczególnym piórami odkraplacza powodując ich osadzenie na profilach, a hydrofobowa powierzchnia elementów odkraplacza powoduje zbieranie się mikropel w większe krople i opadanie ich po piórach odkraplacza wprost do tacy ociekowej.

Przykładowe profile odkraplaczy stosowane w centralach wentylacyjnych

Odprowadzanie kondensatu z centrali wentylacyjnej

W systemach wentylacyjnych skropliny, które zbierają się na odkraplaczu, są odprowadzane do tacy ociekowej, znajdującej się pod odkraplaczem i chłodnicą. Taca wykonana ze stali nierdzewnej jest wyposażona w króciec odpływowy, przez który kondensat trafia na zewnątrz centrali. Kluczowe jest odpowiednie zaprojektowanie syfonu, który musi znajdować się poniżej poziomu tacy ociekowej. Jego wysokość zależy od ciśnienia panującego w centrali – im wyższe ciśnienie, tym głębszy musi być syfon. Niewłaściwie umieszczony syfon może prowadzić do zablokowania odpływu skroplin i przepełnienia tacy ociekowej.

Położenie wentylatora względem odkraplacza

Istotnym aspektem w projektowaniu central wentylacyjnych jest umiejscowienie wentylatora względem sekcji odkraplacza i chłodnicy. Idealnym rozwiązaniem jest umieszczenie wentylatora przed chłodnicą, co oznacza, że w sekcji odkraplacza panuje nadciśnienie. Nadciśnienie to wspomaga skuteczne odprowadzanie kondensatu z tacy ociekowej, gdyż wypiera skropliny na zewnątrz centrali.

Jeżeli jednak wentylator znajduje się za chłodnicą, a w sekcji odkraplacza panuje podciśnienie, mogą wystąpić trudności z odpływem skroplin. Podciśnienie powoduje zasysanie powietrza przez króciec odpływu kondensatu, blokując tym samym skuteczny odpływ. Aby rozwiązać ten problem, istnieją dwa rozwiązania:

Syfon kulowy

Syfon kulowy zapobiega zasysaniu powietrza przez króciec odpływu, co poprawiając warunki odpływu kondensatu.

Pompka skroplin

Montowana na dnie tacy ociekowej. W momencie, gdy poziom kondensatu przekracza określoną wartość, pompka automatycznie uruchamia się, usuwając wodę z tacy i odprowadzając ją przez wężyk połączony z rurami kanalizacyjnymi.

Wysokość syfonu odprowadzającego skropliny

Syfon przyłączony do króćca spustowego tacy ociekowej umieszczonej pod odkraplaczem musi mieć odpowiednią wysokość, aby spełniał swoją funkcję. Częstą przyczyna problemów z odprowadzeniem skroplin jest zbyt niskie zasyfonowanie. Wysokość na jaką syfon powinien zostać opuszczony względem króćca odpływu skroplin rośnie wraz ze wielkością ciśnienia całkowitego w centrali wentylacyjnej, ciśnienie całkowite z kolei w dużej mierze jest zależne od ciśnienia dyspozycyjnego.

Znaczenie odkraplaczy dla central wentylacyjnych

Skuteczne odkraplanie to nie tylko kwestia estetyki czy komfortu, ale także dbałości o trwałość i wydajność systemu wentylacyjnego. Kondensacja wilgoci może prowadzić do korozji elementów centrali, a także powodować rozwój pleśni i bakterii, co ma szczególne znaczenie w obiektach takich jak szpitale, zakłady produkcyjne związane z przetwarzaniem żywności czy placówki edukacyjne, gdzie jakość powietrza ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników.

Dobrze działający odkraplacz nie tylko chroni system przed wilgocią, ale także zwiększa efektywność energetyczną systemu. Skropliny, które nie zostaną prawidłowo odprowadzone, mogą osadzać się na wymiennikach i chłodnicach, co zmniejsza ich efektywność wymiany ciepła. W efekcie system może wymagać większego nakładu energii do chłodzenia lub osuszania powietrza, co podnosi koszty eksploatacyjne.

Problemy wynikające z nieprawidłowego działania odkraplaczy

Brak odkraplacza lub jego nieprawidłowe działanie może prowadzić do szeregu problemów. Kondensat, który przedostanie się do sieci kanałów wentylacyjnych, może nie tylko uszkodzić elementy instalacji, ale także wpłynąć na jakość powietrza w pomieszczeniach. Wysoka wilgotność sprzyja rozwojowi grzybów, pleśni i bakterii, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do problemów zdrowotnych u osób przebywających w pomieszczeniach.

Nieodpowiednie odprowadzenie kondensatu może także doprowadzić do przepełnienia tacy ociekowej, co skutkuje wyciekami wody do centrali lub otoczenia. W rezultacie, może to prowadzić do konieczności kosztownych napraw i przestojów w pracy systemu.

Podsumowanie

Odkraplacze w centralach wentylacyjnych pełnią kluczową rolę w zarządzaniu wilgocią, chroniąc system przed uszkodzeniami i zapewniając wysoką jakość powietrza. Skuteczne usuwanie kondensatu, poprzez zastosowanie odkraplacza, tacy ociekowej i odpowiedniego syfonu, pozwala na długotrwałą i efektywną pracę systemu wentylacyjnego. Wybór i prawidłowa instalacja odkraplaczy to niezbędne elementy każdej instalacji HVAC, które minimalizują ryzyko uszkodzeń i obniżają koszty eksploatacyjne.